รุกขกร (arborist) หรือ นักศัลยกรรมต้นไม้ใหญ่ (tree surgeon) คือนักวิชาชีพ ที่มีหน้าที่ดูแลจัดการต้นไม้ใหญ่ในเขตเมือง ที่อยู่ตามสถานที่ต่างๆ รวมทั้งไม้เลื้อยและไม้พุ่มมีแก่น ที่เป็นไม้ยืนต้น พร้อมกับงานปลูก งานตัดแต่ง งานค้ำจุน งานป้องกันแมลง หรือโรคพืชต่างๆ งานป้องกันการถูกฟ้าผ่า งานโค่นต้นไม้
นอกจากนี้ยังรวมไปถึง งานวางแผน งานให้คำปรึกษา การทำรายงาน และ การเป็นพยานในชั้นศาล ด้วยฐานะของผู้เชี่ยวชาญ เนื่องจากต้นไม้ใหญ่มีคุณประโยชน์มากมายแก่มนุษย์ แต่ต้นไม้ใหญ่ก็มีการดำรงชีวิตที่ซับซ้อน เนื่องจากขนาดที่ใหญ่โต และน้ำหนักที่มาก ต้นไม้ใหญ่ในเมือง จึงควรที่จะอยู่ในการเฝ้าระวัง และรับการดูแลอย่างต่อเนื่อง ก็เพื่อเป็นการประกันถึงความปลอดภัย.ต่อชีวิตและทรัพย์สิน ของผู้คนในเมือง
วิชารุกขกรรม แยกย่อยมาจาก สาขาการป่าไม้ และ สาขาพืชสวน เนื่องจากมีลักษณะในการทำงาน และ รูปแบบพื้นที่การทำงาน อยู่ในชุมชนเมือง และ ตามสถานที่ต่างๆ ที่ไม่ได้ถูกนับเป็นป่าหรือสวนผลไม้ ปัจจุบันมหาวิทยาลัยในต่างประเทศ ได้มีการเปิดสอนวิชา “รุกขกรรม” (Arboriculture) ตั้งแต่ปริญญาตรี จนไปถึงระดับ ปริญญาเอก ทั้งนี้ ก็เพื่อเร่งรัดการผลิต “รุกขกร” ให้มีจำนวนเพียงพอกับความต้องการ ในสถาบันส่วนใหญ่แล้ว จะเปิดสอนควบคู่กับวิชา “การป่าไม้ในเมือง” (Urban Forestry) และ วิชา “วนวัฒนวิทยาเขตเมือง” (Urban Silviculture) ส่วนไทย มีสอนที่ “คณะวนศาสตร์” ม.เกษตรศาสตร์ บางเขน
อาชีพรุกขกร ต้องมีความรู้ความสามารถ ที่จะประเมินสุขภาพของต้นไม้ ในด้านความแข็งแรงทางโครงสร้างของต้นไม้ใหญ่ชนิดต่างๆ รวมถึงความปลอดภัย และความเหมาะสม ที่จะนำมาใช้งานทางภูมิสถาปัตยกรรม และข้อกฏหมายเรื่องระยะห่างจากสิ่งปลูกสร้าง วิทยาการของรุกขกรสมัยใหม่ มีความก้าวหน้าไปอย่างมาก ในด้านของเทคโนโลยี รุกขกรรุ่นใหม่ๆได้มีการนำผลการวิจัยต่างๆ.มาเป็นพื้นฐาน เพื่อช่วยในการปฏิบัติงาน
**********************************************
============= data credit by https://en.wikipedia.org/wiki/Arborist ==============
========== photos credit by www.facebook.com/pg/thaiurbantreecare/ ===========
