ถาม : น้ำลายคืออะไร? และ มาจากไหน ? ตอบ : น้ำลาย (Saliva) คือ ของเหลวที่ถูกหลั่งในช่องปาก ถูกผลิตจากต่อมน้ำลายหลัก (Major salivary glands) และต่อมน้ำลายย่อย (Minor salivary glands) และต่อมน้ำลายหลักของคนเรา จะมีด้วยกัน 3 คู่ ที่ขนาดใหญ่.และแต่ละคู่มีตำแหน่งแตกต่างกันในช่องปาก
น้ำลาย มีหน้าที่ให้ความชุ่มชื้นกับช่องปาก, ย่อยแป้งและไขมันบางส่วน, ช่วยทำความสะอาดฟัน, ช่วยยับยั้ง
การเจริญเติบโตของพวกเชื้อแบคทีเรีย, ช่วยทำให้อาหารอ่อนนิ่ม และก็ยังช่วยหล่อลื่นอาหารให้ถูกกลืนลงไปได้โดยง่าย น้ำลายเป็นสารละลาย ที่ประกอบด้วย น้ำ 97-99.5% ส่วนองค์ประกอบอื่น ๆ ก็จะมีดังต่อไปนี้
• เอนไซม์อะไมเลส (amylase) ทำหน้าที่ย่อยแป้งในปาก
• เอนไซม์ลิงกัวไลเปส (lingual lipase) ทำหน้าที่ย่อยไขมันภายหลังจากอาหารถูกกลืนลงไปแล้ว
• มิวคัส (mucus) มีลักษณะเป็นเมือกเหนียว ทำหน้าที่ประสานและหล่อลื่นก้อนอาหาร ช่วยในการกลืน
• ไลโซไซม์ (lysozyme) ทำหน้าที่ฆ่าแบคทีเรีย
• Immunoglobulin A (IgA) แอนติบอดี้ช่วยยับยั้งการเจริญของแบคทีเรีย
• ไอออนของเกลือแร่ต่าง ๆ เช่น โซเดียม, โพแทสเซียม, และ คลอไรด์ ฯลฯ
น้ำลาย ถูกผลิตขึ้นมาจากต่อมน้ำลาย ซึ่งมีอยู่สองชนิด คือ
1. ต่อมน้ำลายชนิด intrinsic (minor) เป็นต่อมขนาดเล็ก มีอยู่จำนวนมาก ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อ
ของช่องปากในลิ้น, ในริมฝีปาก และในกระพุ้งแก้ม ต่อมเหล่านี้สร้างน้ำลายในอัตราค่อนข้างคงที่
ไม่ขึ้นกับอาหาร แต่สร้างปริมาณไม่มาก เพื่อช่วยให้ปากชุ่มชื้นและยับยั้งการเติบโตของแบคทีเรีย
2. ต่อมน้ำลายชนิด extrinsic (major) ปกติมีจำนวน 3 คู่ มีขนาดใหญ่ แยกออกมาจากเยื่อเมือก
ภายในช่องปาก เชื่อมต่อกับช่องปากด้วยท่อซึ่งมีลักษณะเป็นแขนง คล้าย ๆ ต้นไม้ และหลั่งน้ำลาย
ปริมาณ 1 – 1.5 ลิตรต่อวัน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการตอบสนองต่ออาหารในช่องปากและกลิ่นของอาหาร
|| .เรียบเรียงโดย ปณิตา ฤทธาภรณ์ .|| .อ้างอิงจาก Human anatomy. || .เขียนโดย Saladin. ||
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
credit by https://dt.mahidol.ac.th/th/ความสำคัญของน้ำลาย-2/
credit by www.facebook.com/ardwarong/posts/3050089535112204
……………………………………………………………………………………………………………………..
